موشک هوا به هوای میتئور

به گزارش پایگاه خبری پل تنگ؛

 موشک هوا به هوای میتئور

دلایل توسعه موشک هوا به هوای میتئور
موشک هوا به هوای میتئور به منظور پاسخگویی به نیازهای نوین میدان نبرد هوایی توسعه یافت. با افزایش توان راداری و سیستم‌های الکترونیکی در جنگنده‌ها، لزوم موشکی با برد بلندتر، دقت بالاتر و قابلیت مقاومت در برابر جنگ الکترونیک بیش از پیش احساس می‌شد. همچنین موشک‌های نسل قبل از جمله AIM-120 AMRAAM محدودیت‌هایی در برد و سرعت داشتند که میتئور با استفاده از فناوری موتور رمجت این مشکلات را برطرف کرد. هدف اصلی افزایش احتمال انهدام هدف در فواصل دور، کاهش نیاز به ورود جنگنده به منطقه خطر و افزایش قدرت بازدارندگی هوایی بود.

مراحل توسعه موشک میتئور
پروژه میتئور در اوایل دهه ۲۰۰۰ توسط کنسرسیومی از شرکت‌های اروپایی آغاز شد. ابتدا مطالعات مفهومی و شبیه‌سازی‌های گسترده انجام شد و سپس نمونه‌های آزمایشی با فناوری‌های جدید موتور رمجت ساخته شد. در مرحله بعد، تست‌های پروازی در محیط‌های واقعی انجام گرفت که به مرور بهینه‌سازی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری صورت گرفت. از سال ۲۰۱۰ موشک به صورت عملیاتی وارد خدمت گردید و در ادامه قابلیت‌های جدیدی مانند بهبود سیستم هدایت و افزایش برد توسعه داده شد.

شرکت‌های درگیر در برنامه میتئور
شرکت‌های اصلی در توسعه میتئور عبارتند از MBDA به عنوان هدایت‌کننده پروژه، شرکت‌های BAE Systems و Saab که مسئولیت طراحی سیستم‌های هدایت و بدنه موشک را بر عهده داشتند، و شرکت‌های موتور‌سازی مانند Volvo Aero که موتور رمجت را طراحی کردند. همچنین حمایت‌های مالی و فنی از دولت‌های بریتانیا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و سوئد موجب پیشرفت پروژه شد.

تاریخچه تست موشک میتئور
اولین تست‌های زمینی موتور رمجت در اوایل ۲۰۰۰ انجام گرفت. تست‌های پروازی اولیه در سال ۲۰۰۵ آغاز شد و تا سال ۲۰۱۰ مرحله آزمون‌های نهایی پروازی و ارزیابی عملکرد در شرایط مختلف آب و هوایی و سناریوهای جنگی ادامه داشت. در سال ۲۰۱۱ موشک رسماً به عنوان بخشی از تسلیحات عملیاتی نیروی هوایی بریتانیا و سایر کشورهای شریک پذیرفته شد.

مشخصات موشک میتئور
موشک میتئور دارای طول حدود ۳.۶ متر و وزن تقریبی ۱۵۰ کیلوگرم است. موتور رمجت آن قادر به حفظ سرعت بیش از ۴ ماخ (چهار برابر سرعت صوت) در طول مسیر پرواز است. برد عملیاتی موشک بیش از ۱۰۰ کیلومتر اعلام شده و قابلیت هدایت فعال راداری در انتهای مسیر و هدایت اینرسی و داده‌محور در مراحل اولیه دارد.

“”””

روایت‌ها و اختلاف منابع درباره برد موشک میتئور
یکی از موضوعات مهم و مورد بحث در منابع نظامی غربی پیرامون موشک میتئور، تفاوت در روایت‌ها و ارقام منتشرشده درباره برد آن است. این اختلاف اطلاعات ناشی از چند عامل فنی، عملیاتی و امنیتی است. شرکت سازنده یعنی MBDA و کشورهای بهره‌بردار تاکنون به‌صورت رسمی عدد دقیقی از برد نهایی موشک منتشر نکرده‌اند، بلکه معمولاً از عبارات کلی مانند «بیش از ۱۰۰ کیلومتر» یا «بیش از هر موشک هم‌رده غربی» استفاده کرده‌اند.

در برخی منابع، مانند گزارش‌های ناتو و مجلات تخصصی هوانوردی نظامی غربی نظیر Jane’s Defence Weekly و Air Forces Monthly، برد تئوریک موشک بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر اعلام شده است. این عدد معمولاً مربوط به پرتاب از ارتفاع بالا و سرعت زیاد به سمت هدفی ثابت یا با تحرک محدود است. از سوی دیگر، منابعی مانند وزارت دفاع بریتانیا و برخی تحلیلگران مستقل، برد مؤثر عملیاتی موشک را بین ۸۰ تا ۱۲۰ کیلومتر برآورد می‌کنند، که مربوط به شرایط درگیری واقعی با اهداف مانوردهنده و آگاه از تهدید است.

در برخی منابع دیگر، مفهومی به‌نام منطقه فرارناپذیر (No-Escape Zone) نیز ذکر شده که برای میتئور بسیار بزرگ‌تر از موشک‌های مشابه مانند AIM-120 امرام یا میکا تخمین زده می‌شود. این منطقه که در آن هدف حتی با مانور شدید نیز نمی‌تواند از اصابت فرار کند، حدود ۶۰ تا ۸۰ کیلومتر برآورد شده است.

به طور خلاصه، اختلاف ارقام منتشرشده در منابع مختلف به دلایل زیر بازمی‌گردد:
۱. طبقه‌بندی بودن اطلاعات واقعی برای حفظ برتری نظامی
۲. تفاوت در تعریف برد (تئوریک، مؤثر، درگیری)
۳. وابستگی شدید برد به شرایط شلیک (ارتفاع، سرعت پرتاب، نوع هدف)
۴. سیاست‌های تبلیغاتی شرکت سازنده برای مقایسه با موشک‌های رقیب

این موضوع باعث شده تا ارزیابی دقیق عملکرد واقعی موشک تنها برای نیروهای نظامی دارنده آن ممکن باشد، در حالی که تحلیلگران نظامی و منابع باز (Open Source) ناچار به استفاده از طیفی از تخمین‌ها و شبیه‌سازی‌ها هستند

“”””

ویژگی‌های ظاهری و فنی
موشک بدنه‌ای باریک و آیرودینامیک دارد که با بالچه‌های کوچک در میانه بدنه و سکان‌های عقب جهت پایداری و مانور پذیری همراه است. سامانه هدایت آن شامل رادار فعال چند حالته با قابلیت مقابله با پارازیت و هدف‌گیری دقیق است. همچنین سیستم ارتباط داده‌ای دوطرفه این امکان را می‌دهد که موشک در طول پرواز از جنگنده فرمان دریافت کند یا اطلاعات هدف را بروزرسانی نماید.

مقایسه با موتور موشک‌های سنتی مانند AIM-120 امرام 
موشک AIM-120 AMRAAM از پیشرانه راکتی سوخت جامد استفاده می‌کند که پس از روشن شدن، شتاب‌دهی قوی و سریع به موشک می‌دهد اما مصرف سوخت سریع بوده و به محض کاهش سرعت موتور خاموش می‌شود. در نتیجه موشک در نیمه دوم مسیر پرواز با کاهش سرعت روبروست و برد موثر آن محدودتر است.

مزایای موتور رمجت میتئور نسبت به موتور راکتی AIM-120 عبارتند از:

• برد بیشتر: موتور رمجت امکان حفظ سرعت بالا در طول مسیر را فراهم می‌کند، بنابراین برد عملیاتی موشک میتئور بیش از ۱۰۰ کیلومتر است در حالی که برد امرام معمولاً کمتر است.

• سرعت پایدار و بیشتر: میتئور سرعتی ثابت و بالاتر (حدود ۴ ماخ) حفظ می‌کند، ولی موشک‌های راکتی معمولاً سرعت بالا را فقط در لحظات اولیه دارند و پس از آن کاهش می‌یابد.

• توانایی مانور بهتر: حفظ سرعت بالا و مداوم باعث می‌شود موشک میتئور بتواند بهتر به اهداف پرسرعت و مانوردهنده حمله کند.

• مصرف سوخت بهینه‌تر: رمجت با استفاده از هوای محیط به جای همراه داشتن اکسیژن، سوخت را کارآمدتر مصرف می‌کند که این به افزایش برد و ماندگاری پرواز کمک می‌کند.

این فناوری پیشرفته رمجت در موشک میتئور، آن را به یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های هوا به هوای فعلی تبدیل کرده که با سرعت و برد بالا قابلیت مقابله با اهداف پیشرفته و پرسرعت را دارد و نسبت به موشک‌های نسل قبلی مثل امرام در موقعیت برتری قرار می‌دهد.

کارایی و سیستم هدایت
سیستم هدایت موشک میتئور ترکیبی از هدایت اینرسی، رادار فعال در پایان مسیر و قابلیت به‌روزرسانی اطلاعات هدف از جنگنده مادر است که باعث دقت بالا و قابلیت حمله به اهداف متحرک و پرنده‌های کوچک و مجهز به جنگ الکترونیک می‌شود. موتور رمجت امکان حفظ سرعت بالا و مانورپذیری موثر در فاصله‌های دور را فراهم می‌کند. همچنین قابلیت مقابله با اهدافی که از روش‌های گمراه‌کننده استفاده می‌کنند از دیگر ویژگی‌های مهم آن است.

جنگنده‌های حامل موشک میتئور
موشک میتئور قابلیت نصب و پرتاب از جنگنده‌های نسل چهارم و پنج از جمله تایفون ، رافال، گرپین و F-35 را دارد. این تنوع در پلتفرم‌های حامل باعث شده تا کشورهای متعددی این موشک را در زرادخانه خود وارد کنند.

مشتریان موشک میتئور
کشورهای اصلی استفاده‌کننده از موشک میتئور شامل بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، سوئد و عربستان سعودی هستند. علاوه بر این، برخی کشورها که جنگنده‌های تایفون یا رافال را در اختیار دارند، به طور غیررسمی علاقه‌مند به این موشک بوده و در حال مذاکره برای خرید هستند.

نوشته موشک هوا به هوای میتئور اولین بار در پل تنگ. پدیدار شد.

پایگاه خبری پل تنگ – مهدی امرائی