راهکارهای عملی کنترل غضب مذموم را بشناسیم

حجت‌الاسلام محمدمهدی بهجت، در سلسله کارگاه‌های مجازی صحیفه سجادیه‌خوانی ویژه طلاب خواهر مدارس علمیه لرستان، با اشاره به شرح فراز نخستین دعای هشتم صحیفه سجادیه با مضمون «اللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجَانِ الْحِرْصِ وَ سَوْرَهِ الْغَضَبِ»، اظهار کرد: دعای هشیم صحیفه سجادیه دعای استعاذه و پناه بردن به خداوند از شر بدی‌های اخلاقی است.

وی با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) در این دعا از غضب به خدا پناه نبرده است بلکه از «سَوْرَهِ الْغَضَبِ»، به خدا پناه برده است، افزود: کلمه «سَوْرَهِ» در معانی مختلفی ازجمله کسی است که برخورد شدید دارد یا در مورد برخورد شدید پادشاه به‌ کار می‌رود.

بهجت با بیان اینکه در مفردات راغب آمده است که وقتی انسان غضب پیدا کرد شدت و بالا آمدن آن غلیان پیدا می‌کند، اضافه کرد: کلمه «سَوْرَهِ الْغَضَبِ» به معنای شدت، تندی، غلیان و به جوش آمدن است یا به معنای چیرگی و شدت غضب کسی است به طوری که قابل کنترل نباشد و امام سجاد(ع) از آن به خدا پناه می‌رسد.

مدرس مرکز هدایت علمی ـ تربیتی امام صادق(ع) قم با اشاره به اینکه غضب مانند شهوت غریزه‌ای است که خداوند متعال در وجود انسان قرار داده است، خاطرنشان کرد: اصل غضب عیب نیست اما اعمال غضب و چگونگی استفاده از آن مهم است.

وی با یادآوری اینکه دو نوع غضب ممدوح و مذموم داریم، افزود: غضب ممدوح غصبی است که برای خدا باشد چراکه غضب برای خدا ارزش دارد به معنای دیگر ملاک غضب ممدوح این است که برای خدا باشد.

بهجت با تأکید بر اینکه امام علی(ع) خطاب به مردم مصر می‌فرماید: این نامه به مردمی است که برای خدا و در جایی که معصیت خدا می‌شد غضب کردند، افزود: یکی از موارد غضب ممدوح جایی است که نافرمانی و معصیت خداوند باشد.

غضب کلید هر شر و بدی است

این مدرس نشست‌های مجازی صحیفه سجادیه خوانی با بیان اینکه کسانی که زمان دیدن محرمات به خشم می‌آیند غضب آنان ممدوح است، خاطرنشان کرد: ملاک غضب ممدوح این است که برای خدا باشد و در مقابل غضب مذموم ضد مهربانی و رحمت است.

وی با طرح این سؤال که چرا امام سجاد(ع) از غضب مذموم به خدا پناه برده است، خاطرنشان کرد: در بخش باب‌الغضب اصول کافی در بیانی از نبی مکرم اسلام آمده است غضب مذموم ایمان را فاسد می‌کند همانگونه که سرکه عسل را فاسد می‌کند.

بهجت با تأکید بر اینکه غضب سبب فاسد شدن ایمان می‌شود، اظهار کرد: خداوند متعال در سوره عصر قسم خورده است که انسان در حال خسران است مگر کسانی که ایمان آورده‌اند و باید دانست غضب مذموم ایمان را از بین می‌برد.

مدرس مرکز هدایت علمی ـ تربیتی امام صادق(ع) قم با اشاره به اینکه از روایات استفاده می‌شود که غضب کلید هر شر و بدی است، ادامه داد: گاهی در غضب مذموم انسان مرتکب قتل می‌شود یا نسبت ناروا به انسان پاکدامن می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه وقتی ضرر غضب مذموم مشخص شد باید راهکارهای کنترل غضب مذموم را پیدا کرد، اضافه کرد: در بیانی از امام محمدباقر(ع) غضب مذموم به قطعه‌ای از آتش تشبیه شده که شیطان آن را در قلب انسان بر افروخته است پس ریشه غضب مذموم از شیطان است.

بهجت با بیان اینکه وقتی انسان عصبانی می‌شود رگ‌ها برافروخته می‌شود و شیطان میدان‌داری می‌کند، افزود: در غضب مذموم باید به درگاه خداوند استعاذه کنیم پس راهکار اول برای کنترل خشم و غضب مذموم تضرع به درگاه خداوند متعال در حالت عادی است.

این مدرس حوزه علمیه قم با اشاره به راهکارهای عملی کنترل غضب مذموم، گفت: وقتی انسان عصبانی است به زمین بچسبد چراکه وقتی انسان به زمین بچسبد وسوسه شیطان از او دور می‌شود و شاید سِر آن این باشد که ما از خاک هستیم و راهکار دیگر عملی کنترل غضب مذموم این است که انسان خشم و غضب الهی را به یاد بیاورد، کمااینکه در بیانی از امام جعفرصادق(ع) آمده است: شدیدترین چیز غضب خداوند است و انسان باید اهل غضب نباشد تا مشمول غضب خداوند قرار نگیرد.

بهجت با اشاره به اینکه وضو گرفتن به کنترل غضب مذموم انسان کمک می‌کند، افزود: در روایتی از نبی مکرم اسلام آمده است غضب از آتش است و وقتی انسان وضو می‌گیرد سبب می‌شود غضب آرام شود.

مدرس مرکز هدایت علمی تربیتی امام صادق(ع) قم با بیان اینکه در باب‌الغضب اصول کافی در بیانی ار امام محمدباقر(ع) آمده است که تغییر موضع و وضعیت را تغییر دادن به کنترل غضب مذموم کمک می‌کند، افزود: اگر کسی ایستاده است بنشیند چراکه از فوران غضب کاسته می‌شود.

وی راهکار دیگر عملی کنترل غضب مذموم را یاد خداوند و حلم ورزیدن دانست و گفت: پهلوان واقعی کسی است که وقتی غضب او شدید است و خونش به جوش آمده، خدا را یاد کرده و با حلم خود، غضب را بر زمین‌ می‌زند.

انتهای پیام